Акпатыр чочойым да Полтыш оным шарнен…

Пайремыш толшо калыкым Кетек корнывожышто ял калык (изижге-кугужге) коҥга гыч кӱэштын лукмо шокшо да тутло мелна, шоҥешталтше пура дене вашлие.
Пайрем 11 шагатлан торжественно Акпатыр чочойын кийыме шӱгарже воктене почылто. Марий талешкынам шарнаш тӱрлӧ кундем гыч марий-влак толыныт: Татарстан, Башкортостан, Одо, Марий Элын ятыр районжо гыч.
Теве Марий Турек районышто Акпатырево ялыште Акпатырев фамилиян тукым еш ила. Нуно, шкеныштым Акпатыр чочойын уныкаштлан шотлен, пайремышке кугешныме кумыл дене толыныт.
Погынышо-влакым Кугу Кетек ял шотан илем администраций вуйлатыше Анна Афанасьевна Зарецких, верысе школ директор Евгений Васильевич Поткин, Киров область, Кикнур район администраций вуйлатышын алмаштышыже Алексей Григорьевич Кудрявцев, Башкортостан Республикысе Нефтекамск районын «Чолман» газетшын тӱҥ редакторжо Игорь Иванович Губаев да молат саламлышт. Нуно чыланат Акпатыр чочойын патырлыкшым да нимучашдыме вийжым палемдышт. Ӱмыр лугыч ош тӱня гыч кайыше марий талешке В.А. Соловьевым погынышо калык ик тат шып шоген шарналтыш.
Тиддеч вара марий онаеҥ-влак кумалтышым эртарышт. Марий-влак ош марий тувыр дене, мелна кышыл, пура шорва да сорта дене толыныт. Калыкой почеш, Акпатыр черым кораҥда, шонымашке шуаш йӧным ышта. Садланак, йӱла почеш, чыланат Акпатыр онын чапкӱжо йыр, шонымашышт шукталтше манын, кум гана савырнышт.
Преданий почеш, Акпатырын шӱгарже воктеке калык куэм шынден. Но тений толмылан ожнысо куэ шке парчаж дене калык чоным ыш куандаре, ынде, ятыр ий эртымеке, тудо лунчырген да йоралтын. Кетек ял калык куэ шогымо верым пече дене моторын печен да ладырген лекташ тӱҥалше самырык куэм тошкен кайыме деч арален налын. Тӱҥ карт А.Таныгинын ойлымыж почеш, Акпатыр чочой деке икымше гана кумалаш толмыж годым воктенже верысе карт кугыза шоген да тиде куэ нылымше манын ойлен коден.
Малмыж кундем ятыр талешке дене чаплана. Нунын коклаште иктыже Полтыш он. Ӱмаште В.Колумб рӱдер-тоштер да марий амалкалче В.П. Воронцов Малмыж ола воктене верланыше Полтыш курыкышто вес марий онлан, Полтышлан, шарнымашан кӱм пыштеныт да марий-влакым тышке кажне ийын кошташ тарватеныт. Теният, Акпатыр чочойым шарнымеке, делегаций-влак Малмыж олашке корныштым виктарышт да марий мланде верч шке вуйжым пыштыше Полтышлан вуйым савышт. А марий онаеҥ-влак кӱсле сем почеш кумалтыш мутым пелештышт.
Палемден кодыман, Виче марий-влак моткоч кӱсле семым йӧратат да кажне ийын пайремышке кӱслезе-влакым ӱжыт. Теният Республикысе тӱвыра да сымыктыш колледжын студентше-влак Ольга Богачева ден Татьяна Фоминых марий семӱзгар почеш пайремым сӧрастарышт. А нунын дене пырля войзалт кодаш кумыланже нимучашдыме ыле.
Ты гана В.Колумб лӱмеш рӱдер-тоштерын да «ВийАр» ушемын еҥышт чапкӱ йыр печым печеныт. Мер ушемын еҥже, чолга марий-влак, иктын-иктын лектын, шке шонымашыштым ойленыт, мучашлан йӱлаш пурышо «Тӱжем дене тӱжем ден…» мурым йоҥгалтарышт.

Пайрем Кугу Кетек ялыште фольклор ден эстраде концерт да тулсавыш дене мучашлалте.

Просмотры: 5

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *